Στο πλαίσιο των διαλόγου ενόψει της ευρωκάλπης της 9ης Ιουνίου ο "ΔΟΡΥΦΟΡΟΣ" φιλοξενεί την υποψήφια του ΠΑΣΟΚ Μαριζέτα Αντωνοπούλου*
ΔΟΡΥΦΟΡΟΣ: Κυρία Αντωνοπούλου, η αίσθηση που κυριαρχεί στις κοινωνίες της Ευρώπης είναι ότι η ψήφος στις ευρωεκλογές δεν καθορίζει την ευρωπαϊκή πολιτική γιατί αυτή καθορίζεται από τις κυβερνήσεις μέσα από τη συμμετοχή τους στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη «χαλαρή ψήφο». Είναι δικαιολογημένη αυτή η άποψη και πως οι συσχετισμοί που θα διαμορφωθούν στις Βρυξέλλες καθορίζουν/επηρεάζουν την καθημερινότητά μας εδώ στην Ελλάδα αλλά και στις άλλες χώρες της Ε.Ε.;
Αντωνοπούλου: Πρόκειται για μία εσφαλμένη εικόνα. Καταρχάς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μετά τη Μεταρρυθμιστική Συνθήκη της Λισαβόνας είναι συννομοθέτης της Ένωσης, όπου από κοινού με το Συμβούλιο παράγουν κανονισμούς και οδηγίες. Περίπου το 75% της ελληνικής νομοθεσίας αφορά ενσωμάτωση ευρωπαϊκών οδηγιών στην ελληνική έννομη τάξη, οπότε γίνεται αμέσως αντιληπτό το πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και η ανάδειξη των αντιπροσώπων του σε αυτό. Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θεσπίζονται κανόνες από τις προδιαγραφές της μπαταρίας με την οποία φορτίζουμε τα κινητά μας και το τάμπλετ μέχρι την έγκριση του προϋπολογισμού της Ένωσης. Συνεπώς η ψήφος για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μετράει και προκειμένου τα επόμενα πέντε χρόνια να προωθηθούν προοδευτικές πολιτικές προς την κατεύθυνση μίας κοινωνικής, ψηφιακής και πράσινης Ευρώπης που θα χρηματοδοτηθεί από ένα νέο Ταμείο Ανάκαμψης χρειάζεται στήριξη των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών, ώστε να διαμορφωθούν οι συνθήκες συγκρότησης μίας προοδευτικής πλειοψηφίας που θα διαμορφώσει, αλλά και θα υλοποιήσει αυτές τις πολιτικές.
ΔΟΡΥΦΟΡΟΣ: Πιστεύετε ότι η ενεργή εμπλοκή της ΕΕ στον πόλεμο Ρωσίας – Ουκρανίας, και η αίσθηση ότι η Ευρώπη γίνεται ουραγός των ΗΠΑ οδηγούν -αν όχι απαραίτητα στην απόρριψη της ιδέας μιας ενωμένης Ευρώπης-, στην μεγάλη αποχή από τις εκλογές; Αποτέλεσμα είναι η άνοδος της ακροδεξιάς, η ενίσχυση του εθνικισμού στις χώρες μέλη και η αύξηση των ευρωσκεπτικιστών. Υπάρχει τρόπος να ανατραπεί αυτή η πορεία και να υπάρξει ξανά ένα κύμα ελπίδας για την ενωμένη Ευρώπη που θα διασφαλίζει την ειρήνη και την ευμάρεια των λαών της;
Αντωνοπούλου: Η νέα θητεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σημαδεύεται από έναν πόλεμο που διεξάγεται στο εσωτερικό της Ευρώπης. Η Ε.Ε. τα επόμενα πέντε χρόνια πρέπει να κινηθεί προς την κατεύθυνση της στρατηγικής αυτονομίας και να αναβαθμίσει τον ρόλο της στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ. Όμως δεν αρκεί μονάχα η αναβάθμιση της «σκληρής ισχύος», αλλά και της ήπιας και της περαιτέρω αναβάθμισης του διπλωματικού της ρόλου όχι μόνο στο πλαίσιο του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας, αλλά και στα Βαλκάνια, τη ΝΑ Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή. Η Ευρώπη μπορεί να γίνει ένας «διπλωματικός γίγαντας» και να αναλάβει εμβληματικές ειρηνευτικές πρωτοβουλίες στα πολεμικά μέτωπα που βρίσκονται σε εξέλιξη, αλλά και να παρέχει την αναγκαία οικονομική βοήθεια εκεί που απαιτείται. Όπως η Ε.Ε. έγινε πρωταγωνίστρια στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής μέσω της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, κατά τον ίδιο τρόπο μπορεί να μεταφέρει αυτό το παράδειγμα και στην εξωτερική πολιτική και να αποκτήσει με αυτό το τρόπο μεγαλύτερη ομοιογένεια και συνοχή. Μία Ευρώπη που εξασφαλίζει την ειρήνη και επιλύει κρίσεις μπορεί να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των Ευρωπαίων πολιτών και να περιορίσει τη γοητεία που προκαλούν σε συγκεκριμένα ακροατήρια αυταρχικοί ηγέτες, όπως οι Πούτιν και Όρμπαν.
ΔΟΡΥΦΟΡΟΣ: Τι κάνει λάθος η κεντροαριστερά και οι πολίτες στην Ελλάδα (και γενικότερα στην Ευρώπη) επιλέγουν συντηρητικά κόμματα; Σε αυτή την περιδίνηση της κεντροαριστερά που κρατά από το 2010, θα υπάρξει μια ισορροπία ώστε να δούμε ξανά να υλοποιούνται στη χώρα πολιτικές που έχουν επίκεντρο τον άνθρωπο;
Αντωνοπούλου: Η Κεντροαριστερά βρίσκεται σε μία κατάσταση αναστοχασμού και αναζήτησης από το 2012, όταν και συρρικνώθηκε πολιτικά ο έτερος βασικός πυλώνας της Μεταπολίτευσης, το ΠΑΣΟΚ. Προσπάθησε ο ΣΥΡΙΖΑ να παρουσιαστεί ως κληρονόμος της ελληνικής κεντροαριστεράς, όμως αυτό το εγχείρημα απέτυχε όχι μόνο με την εφαρμογή μνημονιακών πολιτικών, αλλά και λόγω των τεράστιων αντιφάσεων που υπάρχουν στο εσωτερικό του ακόμη και μέχρι σήμερα. Αυτό που λείπει σήμερα είναι ένα ενιαίο, ομοιογενές και συνεκτικό προοδευτικό αφήγημα για τι πρέπει να αλλάξει στην Ελλάδα τα επόμενα δέκα χρόνια. Και όσο παρατείνεται η εκκρεμότητα για το ποιο πολιτικό υποκείμενο μπορεί να εξυπηρετήσει αποτελεσματικότερα αυτό το σχέδιο, τόσο θα ενισχύεται η απογοήτευση του κόσμου με αποτέλεσμα να στηρίζει συντηρητικές δυνάμεις που παρουσιάζονται ότι γνωρίζουν το «know-how» της εξουσίας που το μόνο που μπορούν να υποσχεθούν είναι μία κοινωνία χαμηλών προσδοκιών και μικροεξυπηρετήσεων.
ΔΟΡΥΦΟΡΟΣ: Καθημερινά ακούμε για θύματα της έμφυλης βίας στην Ελλάδα και δυστυχώς δεν είναι λίγες οι φορές μέσα στον χρόνο που έχουμε γυναικοκτονία, έναν όρο που δεν αναγνωρίζει η ελληνική πολιτεία σε αντίθεση με άλλες χώρες της Ευρώπης. Τι κάνει η Ευρώπη για να αλλάξουν τα πράγματα, υπάρχει ελπίδα; Εσάς ποια είναι η θέση σας
Αντωνοπούλου: Δυστυχώς για την ελληνική κυβέρνηση οι γυναικοκτονίες είναι απλά μία «δυσάρεστη στατιστική» και η μέχρι τώρα προσέγγισή της είναι ξεπερασμένη και αποσπασματική. Βεβαίως και είναι σημαντική η σύσταση 74 εξειδικευμένων αστυνομικών μονάδων για τη βελτίωση των αντιδράσεων επιβολής του νόμου στη βία κατά των γυναικών, όμως δεν αρκεί μόνο αυτό. Όπως απέδειξε και η ειδεχθής γυναικοκτονία έξω από το Α.Τ. των Αγίων Αναργύρων, χρειάζεται εκπαίδευση του αστυνομικού προσωπικού στη διαχείριση περιστατικών έμφυλης βίας, τήρηση αυστηρού πρωτοκόλλου καταγγελίας και προστασίας των θυμάτων και επίσης διασυνδεσιμότητα μεταξύ των εμπλεκόμενων Υπουργείων Προστασίας του Πολίτη, Δικαιοσύνης και Κοινωνικής Συνοχής με ταυτόχρονη έμφαση στην προσβασιμότητα και την υποστήριξη των κοινωνικών υπηρεσιών. Είναι ενδεικτικά τα τελευταία στοιχεία της Επιτροπής Grevio, αρμόδια για τη τήρηση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης. Στη σχετική έκθεσή της που δημοσιεύτηκε το Νοέμβριο του 2023, η Ελλάδα δεν διαθέτει κέντρα κρίσεων βιασμού και/ή κέντρα παραπομπής σεξουαλικής βίας, ενώ λειτουργούν μόλις 20 καταφύγια για γυναίκες θύματα βίας, ενώ υπάρχουν πολύ λίγα προγράμματα συμβουλευτικής για δράστες ενδοοικογενειακής βίας. Συνεπώς τι μας δείχνει η παραπάνω εικόνα; Ότι η Ελλάδα πρέπει να κάνει πολλά βήματα. Με πρώτο, την νομική αναγνώριση του όρου «γυναικοκτονία» στον Ποινικό μας Κώδικα, όπως ήδη έχουν κάνει σε επίπεδο Ε.Ε. η Κύπρος, η Μάλτα και η Κροατία.
ΔΟΡΥΦΟΡΟΣ: Κυρία Αντωνοπούλου είστε μια νέα μορφωμένη, πολιτικοποιημένη, εργαζόμενη μητέρα που διεκδικείτε την ψήφο του Έλληνα και της Ελληνίδας ψηφοφόρου. Πόσο εύκολο είναι να διατηρήσετε ισορροπία μεταξύ των πολλαπλών ρόλων σας και να πείσετε ότι μπορείτε να αντεπεξέλθετε και στο ρόλο – ενδεχομένως- της ευρωβουλευτού; Είναι εύκολο να σπάσει η γυάλινη οροφή;
Αντωνοπούλου: Είναι παρά πολύ δύσκολο και όποιος ισχυρίζεται το αντίθετο δεν αποτυπώνει την πραγματικότητα. Λόγω των υποχρεώσεων που έχει μία προεκλογική εκστρατεία και των συνεχών μετακινήσεων ανά την επικράτεια που αυτή περιλαμβάνει, είναι αναπόφευκτο ότι ο ποιοτικός χρόνος για τον εαυτό σου, τα παιδιά σου και τον σύντροφό σου να μειώνεται σημαντικά. Να παραδεχθούμε ότι δεν υπάρχει τέλεια γονεϊκότητα και να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε για να ελαφρύνουμε τις μητέρες από το να σηκώνουν πολλαπλά βάρη και να ανταπεξέρχονται σε πολλαπλούς ρόλους που κατασκευάζει η κοινωνία. Για να σπάσει η «γυάλινη οροφή» πρέπει να γίνουν οι κατάλληλες επενδύσεις στις κοινωνικές δομές για τα παιδιά όλες τις ώρες της ημέρας, νταντάδες σε όλες τις γειτονιές της χώρας και αποφασιστική στήριξη των μονογονεϊκών οικογενειών. Όμως πάνω από όλα χρειάζεται μία αγορά εργασίας που θα εξασφαλίζει ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής και τη λήψη των κατάλληλων μέτρων πολιτικής, ώστε η μία ιδιότητα να μην θεωρείται εμπόδιο για την άλλη.
ΔΟΡΥΦΟΡΟΣ: Την συνέντευξή σας θα την διαβάσουν πολλοί Έλληνες Ομογενείς, οι οποίοι μπορούν για πρώτη φορά να ψηφίζουν και επιστολικά στις ευρωεκλογές.
Διαχρονικά οι Έλληνες Ευρωβουλευτές δεν έχουν στη διάρκεια των θητειών τους επικοινωνία με τους απόδημους της Ευρώπης και τις συλλογικότητές τους. Εσεις εάν εκλεγέτε έχετε σκεφτεί να το αλλάξετε αυτό ;
Αντωνοπούλου: Τους καλώ για αρχή να αξιοποιήσουν το εργαλείο της επιστολικής ψήφου και να ψηφίσουν μαζικά από τον τόπο διαμονής τους. Και τους καλώ επίσης να δημιουργήσουν με όρους συλλογικότητας συνθήκες λογοδοσίας με τους εκλεγμένους ευρωβουλευτές, εγκαινιάζοντας μία σχέση διαρκούς αλληλοτροφοδότησης. Δεν είναι επιθυμητό να θυμόμαστε τους Έλληνες ομογενείς μόνο ως εκλογικά δίκτυα πελατείας, αλλά ως ζωντανές συλλογικότητες που μπορούν με τις προτάσεις και την εν γένει δράση τους να προσδώσουν προστιθέμενη αξία στην κάθε Ελληνίδα ευρωβουλεύτρια, αλλά και στον κάθε Έλληνα ευρωβουλευτή.
Κυρία Αντωνοπούλου σας ευχαριστούμε πολύ και σας ευχόμαστε από καρδιάς καλή επιτυχία
*Βιογραφικό:
Η Μαριζέτα Αντωνοπούλου είναι μέλος της ευρύτερης Αριστεράς από την εφηβική της ηλικία, με σταθερή και διαρκή παρουσία σε τοπικό και εργασιακό επίπεδο. Αναπληρώτρια γραμματέας του τομέα εργασίας του ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ. Μέλος Συντονιστικής Επιτροπής της Ανανεωτικής Αριστεράς. Είναι διδάσκουσα στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του ΕΚΠΑ, στο αντικείμενο «Οικονομική και Κοινωνική Πολιτική στην Σύγχρονη Ελλάδα». Μεταπτυχιακές σπουδές στο Tübingen της Γερμανίας με ειδίκευση τις Εμφύλιες Συγκρούσεις. Μεταπτυχιακό στο Τμήμα Κοινωνιολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο με ειδίκευση στη Νεοελληνική Κοινωνία. Διδάκτορας Οικονομικής και Κοινωνικής Πολιτικής, με ομόφωνο άριστα. Μεταδιδακτορική έρευνα για τις αλλαγές στην αγορά εργασίας στην Νότια Ευρώπη. Η ερευνητική της δουλειά έχει παρουσιασθεί σε άρθρα και συνέδρια με κριτές στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Μητέρα δύο μικρών κοριτσιών.