Ένα χρόνο πανδημία. Ποιες οι επιπτώσεις της πανδημίας στην ελληνόγλωσση εκπαίδευση του Μονάχου / Βαυαρίας; Σ αυτό το ερώτημα απάντησαν η Πρόεδρος του ΔΣ του Συλλόγου Ελένη Βούλγαρη καθώς και εκπαιδευτικοί των Τμημάτων Ελληνικής Γλώσσας (ΤΕΓ) Μονάχου
1. Όταν ξεκίνησαν τα πρώτα περιοριστικά μέτρα πιστεύατε ότι ένα χρόνο μετά τα σχολεία θα ήταν και πάλι κλειστά ;
Ελένη Βούλγαρη: Ναι, το περίμενα, γιατί η ιστορία της εξέλιξης των πανδημιών της ανθρωπότητας, π.χ. η λεγόμενη «ισπανική» γρίππη που ξεκίνησε στο τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ή η ασιατική γρίππη, έχει διδάξει ότι δεν τελειώνουν τόσο γρήγορα. Και παρόλο που έχουν ξεκινήσει οι εμβολιασμοί, είμαι σίγουρη ότι θα χρειαστεί μέχρι αρχές του 2022, για να αποκτηθεί μια ανοσία στο 70-80% του πληθυσμού, δηλ. η ανοσία της αγέλης.
2. Θα έχουν πρόβλημα οι μαθητές σε επίπεδο εκπαιδευτικό (γνώσεων) από το γεγονός ότι λειτούργησαν τα σχολεία όπως λειτούργησαν το τελευταιο 12μηνο; Ή το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο σε επίπεδο κοινωνικό;
Τι απαντάνε οι εκπαιδευτικοί των ΤΕΓ:
α) Δεν θα υπάρξει ουσιαστικό πρόβλημα γνώσεων από το χαμένο διάστημα, ειδικά όπου το μοντέλο της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης λειτούργησε κανονικά. Μπορεί η διδασκαλία να πραγματοποιείται με διαφορετικό τρόπο και κάποιοι μαθητές να νιώθουν λιγότερο αποδοτικοί ή να συναντούν δυσκολίες συγκέντρωσης, για κάποιους όμως λειτούργησε ευεργετικά και μπόρεσαν να δουλέψουν καλύτερα και απρόσκοπτα από τα ερεθίσματα της τάξης, που τους αποσυντόνιζαν. Από άποψη κοινωνικότητας, θεωρώ ότι υπήρξαν μεγαλύτερα προβλήματα. Ίσως αυτού του είδους τα προβλήματα να συσσωρεύτηκαν και να επιφέρουν επιπλέον δυσκολίες στη μαθησιακή διαδικασία.
β) Ωστόσο, μια πλειοψηφία των εκπαιδευτικών θεωρεί ότι σε μεμονωμένες περιπτώσεις οι μαθητές έχουν πλέον πολλές ελλείψεις, σε κοινωνικό επίπεδο δημιουργήθηκαν περισσότερα προβλήματα, γιατί τους λείπουν οι προσωπικές επαφές και η ανεμελιά που είχαν πριν.
γ) Ο συναισθηματικός- κοινωνικός τομέας δεν μπορεί να προσεγγιστεί σε καμία περίπτωση με τον ίδιο τρόπο στην τηλεκπαίδευση.
δ) Ο ρυθμός διδασκαλίας μέσω ίντερνετ είναι πιο αργός, οπότε διδάσκεται ενδεχομένως μικρότερη ύλη, η οποία θα πρέπει να καλυφθεί την επόμενη χρονιά. Η πανδημία σίγουρα έχει επηρεάσει όλους μας σε κοινωνικό επίπεδο, πόσο μάλλον τα παιδιά που δεν έχουν ιδωθεί ίσως για ένα χρόνο.
ε) Τα προβλήματα και οι συνέπειες της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, ιδιαίτερα στα παιδιά μικρής ηλικίας θα είναι εξίσου σημαντικά και σε επίπεδο γνώσεων και στο κομμάτι της κοινωνικοποίησης. Ιδιαίτερα οι μαθητές των πρώτων τάξεων του Δημοτικού ίσως χρειαστεί να επαναλάβουν τη σχολική χρονιά.
στ) Ο τρόπος διδασκαλίας μέσω τηλεκπαίδευσης επηρέασε πρωτίστως τον κοινωνικό και μετά το γνωστικό τομέα.
3. Θεωρείτε ότι ήταν "χαμένες" σχολικές χρονιές ή κάλυψε η τηλεκπαίδευση μεγάλο μέρος των απαιτήσεων;
Ελένη Βούκγαρη: Για τα Τμήματα Ελληνικής Γλώσσας δεν «χάθηκε» η σχολική χρονιά. Η συμμετοχή των μαθητών ήταν μεγάλη και έτσι συνεχίσαμε το έργο μας, την διεξαγωγή του κανονικού ωραρίου των μαθημάτων κάθε Σάββατο, ώστε οι μαθητές να μην έχουν απλώς μια επαφή με τη γλώσσα, αλλά να σημειωθεί και πρόοδος ως προς την ύλη. Η τηλεκπαίδευση κάλυψε σίγουρα μέρος των απαιτήσεων, αλλά δεν αντικατέστησε σε καμία περίπτωση το επιτόπιο μάθημα.
Η τηλεκπαίδευση κάλυψε μεγάλο μέρος των απαιτήσεων, αλλά το μάθημα έπρεπε να προσαρμοστεί στους περιορισμούς της απόστασης, όμως με σωστό προγραμματισμό κι οργάνωση μπορούσε να καλυφθεί μεγάλο μέρος της ύλης.
Η τηλεκπαίδευση κάλυψε και καλύπτει την ενδεικνυόμενη ύλη, αλλά δεν είναι εφικτό να διαπιστώσει ο εκπαιδευτικός αν γίνεται κατανοητή, πρωτίστως από τους μαθητές που δυσκολεύονται με τη γλώσσα.
4. Τι θα απαντούσατε αν σας ρωτούσαν να συγκρίνετε τα ελληνικά σχολεία στη Βαυαρία με τα σχολεία στην Ελλάδα στην περίοδο της πανδημίας ;
Τι απαντάνε οι εκπαιδευτικοί των ΤΕΓ:
Αυτό το ερώτημα θα απαντηθεί πιο εύστοχα από τους υπεύθυνους των αμιγών ελληνικών σχολείων στο Μόναχο γιατί πιθανόν έχουν το ανάλογο μέτρο σύγκρισης.
Τα Τμήματα Ελληνικής Γλώσσας Μονάχου ήδη πριν ανακηρυχθεί το lockdown στο Μόναχο το Μάρτιο 2020 ανέστειλαν το δια ζώσης μάθημα και ξεκίνησαν με το διαδικτυακό. Επίσης προετοίμασαν έγκαιρα με εντατικές επιμορφώσεις τους εκπαιδευτικούς για το ξεκίνημα της σχολικής χρονιάς 2020-2021 με κατ΄ εξοχήν διαδικτυακή διδασκαλία.
Οι διαφορές αφορούν στα εξής σημεία, με τα ΤΕΓ να υπερτερούν αντίστοιχα: α) έγκαιρη ενημέρωση β) συνεχής επικοινωνία με την τεχνική υποστήριξη γ) συνεχής επιμόρφωση εστιασμένη σε εξατομικευμένες ανάγκες και απορίες (και όχι απλά σε γενικές οδηγίες χρήσης της πλατφόρμας)
5. Υπήρξαν ιδιαίτερες δυσκολίες για τους εκπαιδευτικούς;
Τι απαντάνε οι εκπαιδευτικοί των ΤΕΓ:
α) Οι σημαντικότερες δυσκολίες που συναντάει ο εκπαιδευτικός στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση είναι οι εξής: Πρώτον, ότι η παράδοση προχωράει πιο αργά σε σχέση με τον πραγματικό χρόνο στην τάξη. Δεύτερον η έλλειψη αμεσότητας με τους μαθητές του στην τάξη δεν του επιτρέπει να χρησιμοποιήσει παραδοσιακές τεχνικές, ώστε να τους επιστήσει την προσοχή στα σημεία που χρειάζεται (τόνος φωνής, μίμηση, εσκεμμένες επαναλήψεις κτλ.) και να μπορέσει να αλληλοεπιδράσει μαζί τους. Τρίτον, υπάρχει η αίσθηση, από την πλευρά του δασκάλου ότι δεν έχει τον απόλυτο έλεγχο της τάξης καθώς δεν είναι η ίδια κατάσταση με την σχολική τάξη, που βλέπεις ακριβώς πως δουλεύουν οι μαθητές ανά πάσα στιγμή. Από την άλλη, όμως, η τηλεκπαίδευση ώθησε τους δασκάλους σε αναζήτηση εναλλακτικών εκπαιδευτικών μέσων, που έκαναν τη διδασκαλία πολύ πιο ενδιαφέρουσα και ευχάριστη και αυτό το αντιλαμβάνεται κανείς εύκολα στη διάθεση και τη συνεργασία των παιδιών!
β) Επικρατεί ωστόσο η γνώμη ότι απαιτείται μεγαλύτερος χρόνος προετοιμασίας του παιδαγωγικού - υποστηρικτικού υλικού, χρόνος (διάβασμα και έρευνα) για την εξεύρεση διαδραστικών τρόπων αφύπνισης του ενδιαφέροντος και του κινήτρου των μαθητών/τριών, αλλά και πολύς χρόνος για την εξοικείωση με τις διάφορες πλατφόρμες και την εκμάθηση αυτών.
γ) Από τα ΤΕΓ λήφθηκαν πολύ γρήγορα αποφάσεις και η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στην λειτουργία της πλατφόρμας TEAMS, έγινε πάρα πολύ έγκαιρα. Μετά την έναρξη των διαδικτυακών μαθημάτων μέσω teams, η επικοινωνία με τους τεχνικούς-αρμόδιους στα ΤΕΓ, ήταν συνεχής και άμεση.
Έγιναν επίσης συχνές συνομιλίες με τους γονείς, γιατί θεωρώ στην τηλεκπαίδευση η ανάγκη για συνεργασία γονέων-εκπαιδευτικών είναι ακόμα πιο επιτακτική για την επίτευξη των αναμενόμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων.
δ) Η έλλειψη αλληλεπίδρασης με τους μαθητές ήταν επίσης μια από τις δυσκολίες.
Ελένη Βούλγαρη: Ένα μεγάλο ευχαριστώ στους εκπαιδευτικούς μας που υποστήριξαν κι υποστηρίζουν σύσσωμοι τις προσπάθειές μας και στέκονται στο πλευρό γονέων και μαθητών και επίσης ένα ευχαριστώ στους γονείς που με επιμονή κι υπομονή προσπαθούν να ανταπεξέλθουν στις προκλήσεις του διαδικτυακού μαθήματος.
Όλοι μας είμαστε της σύμφωνης γνώμης ότι κανένα είδος τεχνολογίας δεν αντικαθιστά το μάθημα με φυσική παρουσία και περιμένουμε με ανυπομονησία την επιστροφή στα θρανία.